Agarich

Agarich, agari, agaric, aguarich, agárico, garico, garzo, garich, aguaric, garico, garicoy .- Cast. “agárico” o “garzo”, cat. agaric, (hongo parásito que vive en las raíces de ciertos árboles, empleado en medicina medieval, en especial como purgante). A veces figura entre las especias.

-Bibl.: Gual. Manual hisp. Mercadería y voz “agárico” en NDHE 1960-96 (doc. Desde el s. XIV), del lat. agaricum, que cita como hongo y como extracto medicinal; DCECH, v. agarico (1ª doc. 1488); DAVIS-LOPEZ, Protomedicato, 607, v. c.; POTTIER, Inventaires, v. agarich (1ª doc. 1488) que define como "agaric, champignon". ; EGUILAZ, Glosario, v. agarico, garico, garzo.; SESMA-LIBANO, Léxico, v. agaric (Dar.), aguaric(h) (Fra., Z.), garich (Fra., Tar.); DiCCA-XV, v. agarico (1ª doc. 1471); SIMONET, Glosario, v. agarico.; DCVB, v. agaric.; Dicc. FARAUDO, v. agaric.

-1348: En un inventario de Guillem Ros, apotecario mallorquín, aparece "Item, quinque uncias agarich parvi valoris ad octo denarios" ... "Item, unum quintare (sic) de agarich ad tres libras". (ALOMAR, Dos inventaris, p. 92, 100) José Miguel Gual.
-1376: "La purgaçion del uientre se deue fazer en aquesti tienpo con una medeçina clamada assymon o por agarico, que tiran et remueuen la colera negra et reprimen los malos humores.". (Fz. de Heredia, De secreto secretorum, f. 284 v., Cfr. CORDE, v. c.) José Miguel Gual.
-1385-86: "Estos materiales destas pildoras han de ser tres partes de acíbar y dos de almodaciles y dos de tornique y menos de vna parte de gengibre,y parte y media de garicoy vnas hebras de acafran y vn poco de acucar piedra , esto todo amasado con triaca fina." (GAYANGOS, ed. Libro de las aves de caça de Lopez de Ayala, cap. XI, 181) Miguel Gual.
-1445: En la relación de entradas de mercaderías por la Taula de Fraga figura, "VI onzas aguarich". (FRAGO, Sobre el léxico aragonés, 424, v. agaric, agarico, aguarich) José Miguel Gual.
-1488: En el inventario de una botica zaragozana, figura, "136. Agarich, seys onças.". (SERRANO SANZ, Inventarios, IX, 129) Miguel Gual.
-1500: Cesión de todas las drogas de una viuda de mercader para el pago de una deuda, en el inventario figura, "Item agarico sotil, II libras." ... "Item agarico, I libra II onzas.". (PALLARES, Control de la producción y distribución, 369) José Miguel Gual.
-1520: “Agàrich” a tal coneixença. Que sien bells bolets e ben Blanch e leugers” (AHMall., cod. 108, fol 30v) F. Sevillano.


El NDHE 1960-96, v. agárico, aporta las siguientes referencias documentales, véase en este enlace

El Dic. FARAUDO, v. agaric aporta las siguientes referencias documentales:
""Item, dit, per .I. q. agarich e (colo)quintides, per tot... ll. s. VI.", Compte d'un especier de Cervera Arx. hist. Cervera. Fons notarial: plec juheus n. 24
"Item prenets aguarich pes de .j. flori e da li n a beure en deju e sera guarit, pero ab bon vin continuant.", Receptari de la Universitat de València f. lvij. V
"Item una dracma d agarich donada a beure, tol les torçons del ventre, e buyda les crues humors.", Tresor de pobres (MS. 216 de la Bibl. Univ. de València) cap. XXIV. MS. 216 de la Bibl. Univ. de València
"...e que li do decoccio de la pitima de l agaric e que no vaya al bayn apres de menjar...", Joan Jacme Alcoatí f. xcv v, a
"Mas les medicines de les herbes que sson temprades sson aquestes: ponçir, macis, capilis veneris, esparegs... malvavisc, olivarda, agarig.", Ibn Wáfid Llibre de les medicines particulars f. 3, c"

@Miguel Gual Camarena y José Miguel Gual López.

De: GUAL CAMARENA, M. El primer manual hispánico de mercadería (siglo XIV). Barcelona 1981

Agarich , aguarich (III,7; II, 7) : agárico o garzo, hongo parásito que vive en las raíces de ciertos árboles, empleado en la medicina medieval. Pegolotti (pág. 293) cita entre las especies el agarico fine. -Evans, «agarico».-Colmeiro, v, 573-595.-DCVB.,«agarich».

Tipo: Medicina

La voz ha sido modificada a fecha 2024-02-03.